God wil ook gaan kamperen

Deel 22 uit de serie: Omtrent Het Oude Testament. God had Mozes weer eens de berg laten bestijgen. Niet zo maar. Hij zou er veertig dagen blijven voor een ‘onderonsje’ met God. Daar moet zich heel wat afgespeeld hebben!

Geen minuut te verliezen. Dit was het eerste wat God daar tegen Mozes zei: “Zeg tegen de Israëlieten dat zij een bijdrage aan mij moeten afstaan.. Het volgende kunt u van hen in ontvangst nemen: goud, zilver en brons, .. kornalijn en edelstenen..” (Ex 25,-2-7, voor de complete lijst van superluxe goederen).

Goed dat Mozes nog aan het uithijgen was van zijn beklimming en niet meteen weer naar beneden stoof om ze dat te gaan vertellen. God was nog lang niet klaar zo zou blijken.

Snel werd al wel al duidelijk waarom God dit gebood. “Dan kan men voor Mij een heiligdom bouwen en zal ik in hun midden wonen” (Ex 25,8)

Jeetje, God had zo maar besloten om mee te gaan kamperen met zijn rondreizende “legers”? Verrassend toch?

Zo’n God gaat natuurlijk niet in bungalowtentje van de Vrijbuiter  “wonen”. Zo wilde hij zijn ware gezicht niet tonen. Hij had er al goed over nagedacht: “Bij de verblijfplaats en de hele inventaris moet u zich zorgvuldig houden aan het model dat ik u tonen zal.” (Ex 25:9).

Vervolgens gaat hij helemaal los. God blijkt een begenadigd architect en ‘interior designer’ te zijn met een ongelooflijk gevoel voor luxe en detail. Hij laat werkelijk niets aan het toeval over. Het zou veel te ver voeren die hier allemaal over te nemen. De lezer kan ze nalezen in Exodus 25, 26, 27, 28, 29 en 30. (!!!) Aanrader, je komt echt niet meer bij namelijk.
Een korte samenvatting om een beetje een beeld te krijgen.

De inventaris: een luxe ark om “het verbond” in op te bergen: Alles goud wat er blinkt. Alle “schotels, schalen, kannen en kommen” (allemaal van zuiver goud) staan op een tafel van “acaciahout” (vind ze maar eens daar) bedekt met goud. “U moet ook een luchter maken, van zuiver goud.” Niet zomaar een luchtertje trouwens. De vorm en vele versierselen worden minutieus voorgeschreven (Ex 25:31-40). En een altaar natuurlijk. Bekleed met brons. Met een brozen hek als afrastering.
Je wilt natuurlijk nooit in het donker zitten. Niet zomaar een olielampje, nee met “.. zuivere olie uit gestoten olijven.” (Ex 27:20). Kom er nog maar eens om in de woestijn.

De tent: luxe stoffen, weelderig voorzien “rijk borduurwerk”. De banen aan elkaar gezet met “gouden haken”. Schotten en balken bedekt met goud. Zilveren voetstukken. De ‘voortent’ mocht wel iets minder luxe zijn. Zilver ipv goud, brons ipv zilver. Om niet nat te worden (kan nog wel eens flink hozen in de woestijn) meer dan dubbeldeks.”..gelooide ramsvellen en..daaroverheen.. fijn leer.” (Ex 26:14), plafond van geitenharen banen. (Ex 26:7). Geeft toch dat gewenste rustieke sfeertje en het thuisgevoel als je onderweg bent.

Campingkleding: Je gaat in zo’n tent natuurlijk niet bezoeken in een “campingsmoking” rondlopen. Strikte kledingvoorschriften!
Priesterlijk gewaden (“Efod”). Orakeltas, bewerkt tuniek, hoofddeksel en gordel. Wederom “rijk geborduurd” en minstens zo rijk gelardeerd met een keur aan edelstenen. “Rijen”. Veelal gegraveerd.
“Kettinkjes van zuiver goud in de vorm van gevlochten snoeren”.
Aäron krijgt zelfs een speciale ‘muts. Met daarop een “bloem van zuiver goud” met daarop weer een zegel met de gravure: “Gewijd aan de Heer” (Ex 28:36). Hij mocht het eens vergeten..

De bezoekregeling: kijk, in zo’n geval ga je natuurlijk niet in je voortent zitten om met zo maar iedereen een praatje te maken op de camping. God stelde strikte eisen wie wel en wie niet naar binnen mocht. Dat waren er maar een paar. Mozes (natuurlijk) en Aäron en zijn zonen. “Priesters” zouden ze heten. Een privilege wat overigens van vader op zoon zou overgaan. (Ex 29)

De BBQ: Dat God een fijnproever was hadden we al eerder gezien. Uitgebreide instructies wat en hoe iets te eten en te offeren bij de tent. (Ex 29), inclusief voorschriften hoe de boel weer schoon te maken voor de volgende ronde.

Stageld: Je staat er natuurlijk niet voor niets moet God gedacht hebben. Dus Hij gaf op de valreep nog even instructies voor een belastingstelsel.
“Als u de Israëlieten registreert en hun aantal opneemt, moet ieder van hen bij de registratie een losgeld betalen voor zijn leven.” (Ex 30:11).
Voor een goed doel natuurlijk: “Het losgeld .. komt ten goede aan de tent van samenkomst.” (Ex 30:16).
Had Hij ze eerder al uitgekleed (zie hierboven) voor de bouw, zet Hij er ook nog eens een extra premie bovenop voor de onderhoudskosten. Een unieke vondst!

Na Mozes nog even gewezen te hebben op het belang van de sabbat (“Iedereen die op de sabbat werkt, moet onverbiddelijk ter dood gebracht worden” Ex 30:15) had God zijn punt wel zo’n beetje gemaakt. Mag ook wel na 40 dagen lang instructies geven..

“Toen de Heer op de berg Sinaï zijn woorden tot Mozes beëindigd had, overhandigde Hij hem de twee platen van het verbond, stenen platen, door Gods vinger beschreven.” (Ex 31:18).

Respect voor Mozes. 80 jaar en die berg weer naar beneden klauteren, nu zwaar beladen met twee stenen platen en al die voorschriften. Wat een conditie! Wat een krachtpatser!

Hij moet zich ongetwijfeld verheugd en verkneukeld hebben op een glorieuze ontvangst.
Hoe kan je van een koude kermis thuiskomen! Maar daarover een volgende keer.

P.S. Binnenkort deel 23: Een gouden kalf? .
P.S.: plaatje: http://www.christipedia.nl/Artikelen/T/Tabernakel  .
P.S. alle verschenen blogs in deze serie zijn te vinden in de rechterkolom onder het kopje: “Omtrent het Oude Testament”

Topsport, 10 geboden, wetten en straffen

Deel 21 uit de serie: Omtrent Het Oude Testament. God houdt wel van een spectaculaire opkomst. “Overweldigd door de donderslagen, de bliksemflitsen, het bazuingeschal en de rokende berg, beefde heel het volk van angst..” (Ex 20:18).

Hij houdt er ook van anderen hard te zien werken. Voor hem.
“En de Heer riep Mozes naar de top van de berg en Mozes ging naar boven.. De Heer sprak tot Mozes en zei: ga naar beneden..” (Ex 19: 20-21). “..en kom dan weer boven” (Ex 19:24).

Topsport voor Mozes, let wel: 80 jaar. Kost wat (inspanning) maar dan krijg je ook wat, moet God gedacht hebben. Mozes zag er als een berg tegenop. Opwarmertje voor wat komen ging.

En God (Mozes was weer eens beneden) schalde van de berg zijn “10 geboden” over het volk.  Wie kent ze niet?

1. “U zult geen andere Goden hebben ten koste van Mij” (Ex 20:3)
2. “U zult geen beelden maken, geen afbeelding van enig wezen boven in de hemel, beneden op aarde …” “..want ik ben .. een jaloerse God .., die .. wreekt ..” Ex 20:5)
3. “U zult de naam van .. uw God niet lichtvaardig gebruiken..” (Ex 20:7)
4. “Denk aan de Sabbat; die moet voor u heilig zijn.” (Ex 20:8)
5. “Eer uw vader en moeder.” (Ex 20:12)
6. “U zult niet doden.” (Ex 20:13)
7. “U zult geen echtbreuk plegen.” (Ex 20:14)
8. “U zult niet stelen.” (Ex 20:15)
9. “U zult niet vals getuigen tegen uw naaste” (Ex 20:16)
10. “U zult uw zinnen niet zetten op het huis van uw naaste; u zult uw zinnen niet zetten op de vrouw van uw naaste, niet op zijn slaaf, zijn slavin, zijn rund of ezel, op niets wat hem toebehoort.” (Ex 20:17)

Boeken over vol geschreven. Ga ik niet doen hier. Kwestie van zien wat er staat, en wat er niet staat. God heeft zo zijn prioriteiten.

Mozes klauterde in zijn eentje weer naar boven. God was nog lang niet klaar zo zou blijken.
God zou God immers niet zijn als Hij ook niet wat extra regels en sancties opstelt in het geval dat zijn geboden niet worden nageleefd.

Hij gaat helemaal los en oreert er lustig op los in een schier eindeloze monoloog.

Voert uiteraard veel te ver die hier even te herhalen. Je kan ze rustig nalezen in Exodus 20 , 21 , 22  en 23  . Slechts een paar ‘highlights’:

– “U moet voor mij een altaar maken.” (Ex 20:24). De kuise God denkt overal aan: “..geen..altaar dat u langs treden beklimt, want daarbij zou men uw schaamte kunnen zien.” (Ex 20:26). Je moet er maar opkomen.

Slavernij, polygamie en lijfstraffen
God had daar geen allemaal enkele moeite mee, mits er aan aantal regels wordt voldaan. Kom er nog maar eens om.

– “Wanneer iemand zijn dochter verkoopt als slavin komt deze niet vrij zoals de mannelijke slaven.” (Ex 21:7) Je dochter verkopen? Geen probleem.

– “Neemt hij er nog een vrouw bij, dan mag hij .. de omgang met de eerste niet beperken.” (Ex 21:10). Hadden we al gezien dat God geen probleem had met incest,  polygamie is ook wel zijn ding.

–“ Wanneer iemand zijn slaaf..met een stok slaat .. blijft de slaaf nog een of twee dagen in leven, dan behoeft er geen straf te volgen; hij is immers zijn eigendom.” (Ex 21:20). Je moet het allemaal maar kunnen bedenken. Sla er maar op los. Moet kunnen.

Doodstraf
God had daar ook geen enkele moeite mee, mits er aan aantal regels wordt voldaan.

– “Wie iemand zo slaat dat hij sterft moet ter dood worden gebracht” (Ex 21:12)

– “Wie zijn vader of moeder mishandelt moet ter dood worden gebracht” (Ex 21:15).

– “Wie zijn vader of moeder vervloekt moet ter dood gebracht worden.” (Ex 21:17)

– “Wie een mens rooft moet ter dood gebracht worden.” (Ex 21:16) en “Wanneer een dief bij een inbraak betrapt wordt en doodgeslagen, dan is er geen bloedschuld.” (Ex 22:1). Risico van het vak, stelde Teeven al eens.

– “Een tovenares mag u niet in leven laten” (Ex 22:17). Dat hebben de ‘heksen’ geweten. Uitschakeling van de concurrentie. God hield zelf ook wel van wat magie.

– “Iedereen die geslachtelijk omgang heeft met een dier moet ter dood gebracht worden.” (Ex 22:18).
Pas sinds 2010 ook in Nederland verboden. Opvallend: CDA stemde tegen in de 1ste kamer.

– “Wie aan de afgoden offert moet aan de vernietiging gewijd worden.” (Ex 22:19)
Nog erger dan de doodstraf.

– God had een bijzonder oog voor de weduwen en wezen. Op zich mooi maar je kan ook overdrijven: “Als u hen een tekort doet .. mijn toorn zal losbarsten en met het zwaard zal Ik u doden.” (Ex 22:23)

Kort samengevat waren de rechtsregels opgebouwd uit het volgende principe: “Een oog voor een oog, een tand voor een tand, een hand voor een hand, een voet voor een voet.” (Ex 21:24), maar dan met de nodige ‘nuances’ zoals de oplettende lezer heeft kunnen constateren.

Is er dan geen enkel goed nieuws?
“Als u aan iemand van mijn volk geld leent gedraag u dan niet als een geldschieter. U mag geen rente van hem eisen.” (Ex 22:24).
Toch teleurgesteld toen ik las “mijn volk”. Dan pis ik bij Lloyd Blankfein (“Ik doe Gods werk”) toch weer naast die gouden pot.

Werk aan de winkel toen hij alweer een keer de berg op en weer neer gelopen was: “Daarop stelde Mozes alle woorden van de HEER op schrift.” (Ex 24:4). Petje af, 80 jaar en dan nog zo’n geweldig geheugen.

Zonde van de tijd zo zou al ras blijken. “De HEER sprak tot Mozes: Kom naar mij toe op de berg, en blijf daar wachten. Ik zal u de stenen platen geven, de wetten en bepalingen die Ik op schrift heb gesteld ..” (Ex 24:12).

Mozes (onuitputtelijk, en ook niet de beroerdste) “..besteeg de berg” weer. (Ex 25:15)
“Mozes trad de wolk binnen en besteeg de top. Veertig dagen en veertig nachten bleef hij op de berg.” (Ex 24:18).

Meer dan een maand! Daar moet zich heel wat afgespeeld hebben. Maar daarover een volgende keer.

P.S. Binnenkort deel 22: God wil ook gaan kamperen
P.S.: plaatje: http://www.lucascleophas.nl/wp-content/uploads/2014/11/De-berg-Sina%C3%AF-door-Luyken-Jan-1649-1712-museum-Amsterdam1.jpg
P.S. alle verschenen blogs in deze serie zijn te vinden in de rechterkolom onder het kopje: “Omtrent het Oude Testament”

Volksoproer na de ‘bevrijding’

Deel 20 uit de serie: Omtrent Het Oude Testament. Nadat Hij een spoor van dood en verderf achterliet had God de Israëlieten eindelijk de woestijn ingestuurd. Maar na drie dagen begon het volk al onbedaarlijk te “mokken”. “Wat moeten we drinken?” (Ex 15:24).

Het water in de eerste oase was niet te zuipen zo bitter. God loste het weer op. En liet Mozes er een stuk (zoet-?)hout in gooien en “het water werd zoet.” (Ex 15:25).

Later zou de toverstaf van Mozes ook de dorst weer kunnen lessen: “sla op die rots, en er zal water uit stromen”. (Ex !7:6). Keigoed!

Na een dikke twee maanden en een paar oases verder, weer gedonder: “Waren we maar door de hand van de HEER gestorven in Egypte, waar we bij de vleespotten zaten en volop te eten hadden. U hebt ons alleen maar naar de woestijn gebracht om al deze mensen van honger te laten omkomen.” (Ex 16:3).

Stelletje ondankbare honden!

Maar God zou God niet zijn, als Hij ook daar niet een oplossing voor had: “Ik zal brood voor u laten regenen uit de hemel.” (Ex 16:4). En zo geschiede. “Israël noemde het brood manna. Het was wit als korianderzaad en smaakte naar honingkoek.” (Ex 16:31).
Na het bakken van deze zoete broodjes, nog een bonus: “Toen het avond was kwamen er kwartels aangevlogen en vielen neer over heel het kamp”. (Ex 16:13). Smullen!

Wat zij toen nog niet wisten, maar God al wel, was: “Veertig jaar lang aten de Israëlieten manna, tot ze in de bewoonde wereld streken kwamen.” (Ex 15:35).

Ho, wacht even..

Ze 40 jaar een beetje laten ronddolen in die niet al te grote zandbak daar? Weer zo’n brute streek van ‘hun’ God?

Jazeker. Nergens voor nodig.
Deze geschiedschrijving begint namelijk pas echt hilarische proporties te krijgen als de schoonvader van Mozes (Jetro), de vrouw en twee kinderen van Mozes hem gewoon even vanuit Midjan  een beleefdheidsbezoekje komen brengen (Ex 18). Omdat ze al gehoord hadden dat hij daar met een heel volk verbleef. Er waren er dus al meer heen en weer gereisd zonder problemen.

Niet om de hoek trouwens. Midjan ligt ergens in het huidige Saudi Arabië! Jetro had blijkbaar geen enkel moeite de heen- en terugweg te vinden in die streken en “de bewoonde wereld” weer te bereiken.

Hij was niet de enige trouwens, die hen zo makkelijk konden vinden. Ook “Amalek rukte op om Israël in Refidum aan te vallen..” (Ex 17:8)

Een harde strijd die Mozes zittend vanaf een steen aanvoerde. “En zolang Mozes zijn armen opgeheven hield, waren de Israëlieten aan de winnende hand.” (Ex 17:11). Kost wat moeite als je al op leeftijd bent, maar gelukkig kregen zijn vermoeide armen ondersteuning van Aäron en Chur. (Ex 17:12). Amalek en zijn legers werden uiteindelijk in de pan gehakt.

God was woedend over die streek van Amalek: “Ik ga de herinnering aan Amalek van de aarde wegvagen”. (EX 17:14). Hij kondigde zijn zoveelste genocide aan. Die (later) ook plaatsvond. “..dood iedereen, mannen en vrouwen, kinderen en zuigelingen, runderen en schapen, kamelen en ezels.” (Sam. 15:3)

Met ongekend succes. Nergens anders dan in de Bijbel is ook maar enige referentie te vinden naar de “Amalekieten”.  Alsof ze nooit bestaan hebben! Hebben ze dan ook niet..

Afijn, nog maar net drie maanden onderweg, “weggerukt” van de “vleespotten” van Egypte, een “mokkend” en “morrend” volk, structurele tekorten aan water, elke dag aan de manna (droog brood), en inmiddels een oorlog achter de rug. Geen gebrek aan uitdagingen.

Mozes (en het volk) hadden zich deze bevrijding toch heel anders voorgesteld. Hij kreeg het inmiddels Spaans benauwd en “..klaagde zijn nood bij de HEER: wat moet ik doen met dit volk? Ze staan op het punt mij te stenigen.” (Ex 17:4).

Hoog tijd voor God om eens orde op zaken te stellen voor die losgeslagen bende.
Hij koos er voor eens wat stevige piketpaatjes te slaan: een hoogstpersoonlijk onderonsje op de berg met Mozes om hem de nodige instructies mee te geven.

“Hoogstpersoonlijk” want niemand mocht er zijn behalve Mozes En als iemand van het volk alsnog de berg zou betreden “..wordt ter dood gebracht.” “Hij moet gestenigd of met pijlen neergeschoten worden” (Ex 19:12).

Ja, ja. God die instructies geeft om (onder voorwaarden) iemand te “stenigen”. Moet kunnen.

Mozes moet behoorlijk opgewonden zijn over deze komende belangrijke gebeurtenis. En instrueerde het volk met: “Maak u gereed voor overmorgen, want niemand mag gemeenschap hebben met een vrouw.”. (Ex 19:15). Hij maakte zich klaar. Voor topsport.

Een waar spektakel zou het worden. Maar daarover een volgende keer.

 
P.S. Binnenkort deel 21: 10 geboden, wetten en straffen
P.S.: plaatje komt hier vandaan: http://www.wikiart.org/en/nicolas-poussin/gathering-of-manna
P.S. alle verschenen blogs in deze serie zijn te vinden in de rechterkolom onder het kopje: “Omtrent het Oude Testament”